Column van Wiert Wiertsema
Verantwoordelijkheid en bevoegdheid zijn twee kanten van dezelfde medaille. Zonder bevoegdheid kan verantwoordelijkheid niet gedijen. Deze week gleed het kerstnummer van TC Tubantia in de bus. Daarin een interview met de voormalige voorzitter van de Raad van Toezicht van de Openbare Scholengemeenschap (OSG). We zien een ex-voorzitter die verantwoordelijk is voor de zelfverrijking op de school, maar die niet (of onvoldoende) bevoegd was tot ingrijpen. Hij spreekt wethouder Erik Lievers (D66) aan op zijn verantwoordelijk voor het voortgezet onderwijs in de stad, maar de wethouder heeft op zijn beurt niet de bevoegdheid om die verantwoordelijkheid waar te maken.
Hengelo heeft zijn bevoegdheden gedelegeerd naar de school. De verantwoordelijkheid ligt volgens de wet altijd bij de gemeente. Verantwoordelijkheid zonder bevoegdheid is een lege huls. Op de school zelf werden verkregen verantwoordelijkheden en bevoegdheden niet goed geregeld. De gemeente corrigeerde niet. De bevoegdheid daartoe was uit handen gegeven.
De andere tak van het openbaar onderwijs (Primato die het basisonderwijs verzorgt) draait goed na jaren van problemen, mede dank zij de inzet van dezelfde wethouder. Maar ook hier beschikt de gemeente per saldo niet over de noodzakelijke bevoegdheden.
In Hengelo zijn veel bevoegdheden gedelegeerd naar uitvoeringsorganen zoals scholen, de corporatie, grote instellingen, Twence, etc. Dat is prima. Politiek en ambtenaren moeten zich niet bemoeien met zaken waar hun bemoeienis niet nodig is. Maar de politiek is wel verantwoordelijk. Daarom moeten B&W altijd beschikken over een correctiemogelijkheid: de aanwijzingsbevoegdheid.
Op 1 januari 2015 komen veel nieuwe zorg- en hulpverleningsinstellingen onder gemeentelijk beheer te vallen. Hengelo wil daar grip op hebben. Bijvoorbeeld door zeggenschap over de intake van cliƫnten. Dit is een doodlopende weg. De gemeente bemoeit zich toch ook niet met de schoolkeuze van de Hengelose kinderen? Over enkele jaren zal -na veel bestuurlijke ellende- de gemeente ook deze bevoegdheden delegeren. Beter is het te kiezen voor delegeren op dit moment. Onder duidelijke voorwaarden en met een aanwijzingsbevoegdheid. Dat werkt altijd en is een fikse stok achter de deur.
Als de wethouder van onderwijs niet machteloos was geweest en had kunnen beschikken over een aanwijzingsbevoegdheid, had hij de Openbare Scholengemeenschap instructie gegeven om die rare pensioenregelingen voor de directie terug te draaien omdat deze onbevoegd zijn uitgedeeld. U en ik hadden dan nooit van die problemen geweten. Daar was de school alleen maar beter van geworden.
Geef een reactie