Plotseling is ‘ie er weer. De schuldenberg van de gemeente Hengelo. Die schuld is uniek. Per inwoner de hoogste van Nederland. De belangrijkste oorzaak is de bankiersrol die de gemeente vervult voor Welbions, de woningcorporatie hier ter stede. Maar liefst 410 miljoen euro is er uitgeleend. Zeg maar 5000 euro per inwoner. Babies en kleuters meegerekend. Per huishouden meer dan 10.000 euro. ProHengelo plaatst het onderwerp al jaren op de politieke agenda. De fractie wijst op de risico’s die het uitlenen van geld met zich meebrengt. Gelukkig heeft Welbions de eigen financiën van de instelling tegenwoordig keurig op orde. Dat was voor 2013 wel anders. Die problemen zijn voorbij. Of Welbions aan zijn verplichtingen jegens de gemeente kan voldoen, hangt nu vooral af van het regeringsbeleid. “Den Haag” bepaalt (bijvoorbeeld) de hoogte van de huren. Voor de regering is dat inkomenspolitiek. Voor Welbions is het de kurk waarop de organisatie drijft. De afweging tussen beide wordt politiek bepaald. Daar wordt een corporatie-bestuurder niet blij van.
De laatste jaren zijn de huren fiks gestegen. Dat was tegen het zere been van links Nederland. Het heeft Welbions echter geholpen om uit het financiële dal te klauteren. Maar als de inflatie groeit (niet morgen, maar over enkele jaren) en de huren achterblijven, is Welbions zo weer terug bij af. De financiële positie is wat dat betreft niet sterk. Andere risico’s zijn verplichte afdrachten aan het rijk, of extra aanslagen voor de vennootschapsbelasting. Het heeft zich allemaal al een keer voorgedaan. Het verleden garandeert dat het in de toekomst zomaar kan misgaan. Als ProHengelo dit probleem bij B&W aankaartte, klonken veelal sussende woorden. Nooit is de kritiek serieus genomen. De enige kritikaster (naast ProHengelo) was de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Maar deze instelling pleegt dat soort zaken in stilte af te handelen. B&W hadden er weinig boodschap aan.
Schande
Deze week werd dat anders. Hoogleraar gemeentefinanciën M. Allers van de Rijksuniversiteit Groningen sprak schande over gemeenten die bankieren en grote risico’s aangaan. Een buitenstaander die het zegt – een professor nog wel – en prompt schieten alle Twentse betrokkenen in de stress. Ditmaal ook in Enschede, terwijl het uitgeleende bedrag aldaar peanuts is vergeleken met Hengelo. De belangrijkste boodschap van de Groningse professor: niet uitlenen, corporaties kunnen tegenwoordig zonder extra kosten geld lenen bij bancaire instellingen. Dit was raak geschoten. “Hogere kosten voor de corporatie vermijden” was het belangrijkste argument van CDA en PvdA om als gemeente te gaan bankieren. Dat argument is nu vervallen.
Vragen
Voor ProHengelo is dit aanleiding om de schuldenberg opnieuw aan de orde te stellen. Saneren van de bestaande schulden lijkt immers tot de mogelijkheden te gaan behoren. “Is het college tot sanering bereid?” zo luidt de strekking van schriftelijke vragen die ik namens ProHengelo heb gesteld. Daarbij komt om de hoek kijken dat SP wethouder van financiën Mariska ten Heuw het bankieren niet wil afschaffen omdat de gemeente winst maakt op de uitstaande leningen. Zonder die winst (circa 1 miljoen per jaar) moet extra worden bezuinigd. Zij verzuimt helaas om daarbij te zeggen dat het extra miljoen wordt opgebracht door de Hengelose huurders. Schrappen van het miljoen, kan dus leiden tot huurmatiging in Hengelo. Altijd doen dus.
Wiert Wiertsema
Raadslid ProHengelo
Reacties 1
Sterk punt van ProHengelo
Als één ding duidelijk is geworden na de financiële crisis is dat instellingen zich bezig moeten houden met hun oorspronkelijke taakstelling. Het investeren met gemeenschapsgeld impliceert dat de burger voor de verliezen opdraait, daar waar bestuurders goede sier maken.
Geef een reactie